Order Świętego Stanisława

OrderW niedzielę 11 maja br. w Bazylice Świętego Krzyża w Warszawie odbyła się niezwykła uroczystość – po ponad 180 latach wróciła do naszej świątyni ceremonia nadawania Orderu Świętego Stanisława. Inwestytura odbyła się po Mszy św. o godzinie 13.00, której przewodniczył J. E. Ks. Abp Tadeusz Gocłowski.

Order Świętego Stanisława został ustanowiony w 1765 roku przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, w celu nagradzania osób odznaczających się cnotą pobożności i zasłużonych dla Ojczyzny. Na awersie zawierał wizerunek Świętego Stanisława, Biskupa i Męczennika, a na rewersie monogram królewski oraz dewizę „Praemiando Incitat” („Nagradzając Zachęca”). Nabożeństwa połączone z ceremonią nadawania tego orderu odbywały się w Kościele Świętego Krzyża, który w drugiej połowie XVIII wieku uzyskał szczególne znaczenie w życiu religijnym i politycznym Warszawy.

Pierwszy raz uroczystość nadania Orderu Świętego Stanisława odbyła się w Kościele Świętego Krzyża 8 maja 1765 roku. Król mianował wtedy 20 kawalerów. Kazanie wygłosił ówczesny Wizytator Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy – wybitny misjonarz – Ks. Piotr Śliwicki CM. Podczas śpiewania „Te Deum laudamus” rozległa się salwa armatnia. Osoby odznaczone tym orderem były zobowiązane do złożenia specjalnego datku na rzecz Szpitala Dzieciątka Jezus czy inne cele dobroczynne. Podczas uroczystości nadania Orderu Świętego Stanisława, w 1776 roku, kazanie wygłosił Ks. Hugo Kołłątaj, a w 1789 roku Ks. Jan Paweł Woronicz, poeta, późniejszy arcybiskup warszawski.

Ostatnia w dobie I Rzeczpospolitej uroczystość orderowa odbyła się w 1793 roku. W czasach Księstwa Warszawskiego wskrzeszono Order, ale już bez ceremoniału kościelnego. Po latach przerwy – 8 maja 1830 roku, w Kościele Świętego Krzyża, odbyła się znowu uroczystość nadania tego Orderu, z pełnym ceremoniałem; kreowano wtedy 102 kawalerów. Jak się okazało, niestety, po tej uroczystości, na podobną sprawowaną jak kiedyś, w Kościele Świętego Krzyża, trzeba było czekać bardzo długie lata, bo aż do 11 maja 2014 roku.

Wśród odznaczonych w czasie tej ceremonii był ks. Paweł Rycyk CM, duszpasterz naszej Bazyliki.